🔸 آیت الله سبحانی در دهمین جشنواره علامه حلی با اشاره به حدیثی از پیامبر صلی الله علیه و آله گفتند：

💠"سه چیز است که پرده های مانع از استجابت را پاره می کند، نخست صدای قلم دانشمندان و دوم صدای پای سربازان در میدان جنگ، و صدای ریسندگی زنان در خانه از جمله این سه چیز است".

🔸 سپس ادامه دادند： “این روایت به سه رکن فرهنگی، نظامی و اقتصادی اهمیت داده است".

🔸 هر چند که ایشان مشاغل مناسب زنان را فعالیت هایی نظیر ریسندگی و امثال آن دانسته اند، اما نکته قابل توجه در این است که “ریسندگی زنان” را اشاره به رکن اقتصادی دانسته اند و این یعنی اینکه زنان از نظر اسلام می توانند نقش به سزایی در اقتصاد خانواده داشته باشند و درآمدزایی ایشان مورد تایید اسلام است.

🔸 لازم است به این نکته نیز توجه شود همانطور که در عصر حاضر دیگر قلم دانشمندان و حرکت سربازان در میدان جنگ صدا ندارند و مصادیق آنها تغییر یافته است، صدای ریسندگی زنان در خانه ها نیز خاموش گشته و مصادیق دیگری جایگزین آن شده است، اما نقش فعال و موثر ایشان در اقتصاد خانواده هم چنان پابرجاست.

کار و اشتغال زنان از جمله اموری است که همواره از حیث مثبت یا    منفی بودن آن مورد بحث قرارگرفته است.عده‌ای با نگاه صرف خوشبینانه دم از تساوی حقوق زن ومرد می‌زنند و معتقدند زنان نیز مانند مردان این حق را دارند تا در همه مشاغل به صورت مساوی و یکسان حضور یابند؛ فعالیت مشابهی داشته باشند این جریان تا به جایی پیش رفت که حضور اجتماعی زنان و اثر گذاری اجتماعی آنان، با داشتن شغل مترادف شد. اما اصل ماجرا چیست؟

زن شاغل فرد مفید و قابل احترامی در جامعه محسوب شد و باید برای کسب این جایگاه تلاش کند و وقتی از زنان سوال « چرا اشتغال؟ » پرسیده می‌شود با پاسخ‌هایی نظیر این‌که « کار بخشی از هویت من تعریف شده است»، « با داشتن استقلال اقتصادی در مقابل همسرم توانمند ترم» و… مواجه می‌شویم.

 در مقابل عده‌ای دیگر با نگاهی منفی و بدبینانه حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی و کار را رد می‌کنند. آن‌چه در این مقال اهمیت دارد آن است که رسانه‌ها نقش مؤثر و قابل توجهی در شکل دادن به باورهای بنیادین مخاطبین خود دارند تا آن‌جا که دانشمندان علم ارتباطات از رسانه‌ها به عنوان وسیله‌ای برای جامعه پذیر کردن مردم یاد می‌کنند. در حقیقت رسانه‌ها نه تنها به ارزش‌ها و باورهای فرهنگی رایج در یک جامعه جهت می‌دهند، بلکه با رواج متون فرهنگی ارزش‌های یک جامعه را شکل می‌دهند تا آن‌جا که مخاطب در تفسیر این متون رسانه علی‌الخصوص رسانه‌های سمعی و بصری، حق انتخاب زیادی ندارد و به ناچار می‌پندارد که این متون واقعی هستند و در برابر این ارزش‌های القا شده حالتی منفعلانه به خود می‌گیرند.

رسانه‌ها، با برجسته کردن زنانی که در بازار کار نقش شغلی دارند، جهان واقعی زنان را به گونه‌ای ترسیم می‌کنند که در آن اکثر زنان شاغل‌اند. با ایجاد چنین تصوری، مسئله اشتغال به یکی از دغدغه‌های اصلی زنان تبدیل می‌شود و در جامعه رسوخ می‌کند. رسانه‌ها با ایفای نظریه برجسته‌سازی که رسانه‌ها با به تصویر کشیدن زنانی که در جامعه مشغول به کارند، موضوع اشتغال را در ذهن گروه هدف برجسته می‌سازند و حتی گاه با تیتر یک قرار دادن بحث اشتغال، بر اهمیت آن می‌افزایند. موضوع اشتغال زنان را می‌توان به منزله نشانه‌ای از عدالت اجتماعی گسترده‌تر مطرح ساخت. حتی می‌توان آن‌را با عباراتی چون «در راستای عدالت محوری دولت» گره زد و سرانجام با اظهارنظر بزرگان کشور، به مسئله عموم جامعه تبدیل‌اش کرد.

وضعیت رسانه‌ها و اشتغال زنان در جامعه

حقیقت امر آن است که جامعه ما خود به خود به طرف وضعیت موجود نرفته است، در این مسیر فرهنگ سازی نهادهای فرهنگ ساز و سیاستگذاری‌های سازمان‌های سیاستگذار کلان هم دخالت مستقیم داشته‌اند.

ادامه »

امام خمینی  : بچه‌ای که از مادرش جدا شد، پیش هر که باشد، عقده پیدا می‌‌کند.
مادرها مبدأ خیراتند و اگر خدای نخواسته مادری باشد که بچه را بد تربیت کند، مبدأ شرورند. یک مادر ممکن است که بچه را تربیت کند و خوب تربیت کند، و آن یک بچه یک امت را نجات بدهد و ممکن است که بد تربیت کند و موجب هلاکت یک امت بشود. مع الأسف در این طول سلطنت، اینها کوشش کردند که مادرها را از بچه‌‌ها جدا کنند. به مادرها تزریق کردند که بچه داری چیزی نیست، شما توی ادارات بروید. جدا کردند این بچه‌‌های معصوم را که باید تربیت بشوند از دامنهای مادر و بردند در پرورشگاهها و جاهای دیگر و اشخاص اجنبی، اشخاص غیر رحیم، آنها را تربیت می‌‌کردند، تربیت فاسد. بچه‌ای که از مادرش جدا شد پیش هر که باشد عقده پیدا می‌‌کند، عقده که پیدا کرد، مبدأ بسیاری از مفاسد می‌‌شود. بسیاری از این قتلهایی که واقع می‌‌شود روی عقده‌هایی است که پیدا می‌‌شود، و عقده‌‌ها بسیاری‌‌اش از این پیدا می‌‌شود که مادر از اولاد جدا باشد. او در یک جای دیگر؛ و او در یک جای دیگر، بچه کوچولو به مادر احتیاج دارد. مادر یک شغلی دارد که همان شغل انبیاست، این شغل بزرگ انبیا را در نظر مادرها کوچک کردند. اینکه اصلًا انبیا آمده‌‌اند، خدای تبارک و تعالی منت گذاشته است بر مردم به اینکه پیغمبر فرستاده است از خود مردم، تا اینکه تزکیه بکند بچه‌‌های مردم را. شغل انبیا این است که مردم را تزکیه بکنند، آدم بکنند، این همینی است که مادر باید بکند، همینی است که معلم باید بکند، همینی است که دانشگاهها باید بکنند، از دامن مادر شروع می‌‌شود،…

منبع:صحیفه امام، ج‌‌9، ص137 | 26 تیر 1358

گزیده ای از دومین نشست تخصصی انجمن علمی دانشجویی مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «بررسی حق تحصیل و اشتغال زنان از منظر حقوق و اخلاق» در تاریخ 19 اسفند ماه 95 در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر جواد حبیبی تبار عضو هیات علمی جامعه المصطفی و دکتر علیرضا پنداشته پور رئیس شعبه ۲۳۴ محاکم خانواده تهران برگزار گردید.

ابتدا باید به این پرسش پاسخ داداصولاً خروج زن بدون اجازه شوهر حرمت ذاتی و یا حرمت تبعی دارد؟ این مساله دائر مدار بحث دیگری است. اگر این خروج حرمت ذاتی داشته باشد و شغل زن مستلزم خروج بدون اذن از ناحیه شوهر باشد قابلیت منع را پیدا می‌کند اما اگر اشتغال بانو در منزل باشد دو صورت دارد: اگر منافات با کمال استمتاع شوهر از زن داشته باشد می‌گوییم چنین اشتغالی محل اشکال است اما اگر چه اشتغال داخل منزل باشد و منافاتی با کمال استمتاع همسر نداشته باشد بگوییم چنین اشتغالی مجاز است. این مربوط به جایی است که خروج زن بدون اجازه شوهر را دارای حرمت ذاتی بدانیم.اما اگر خروج زن از خانه حرمتش ذاتی نباشد بلکه استمتاع از شوهر واجب است و خروج بی اذنی که منافات با حق استمتاع شوهر پیدا کند ممنوع است. زمانی که خانم قرارداد ازدواج را پذیرفت، پذیرفته است که باید نیازهای جنسی همسرش را تأمین کند و باید کاری که با این تعهد منافات داشته باشد مرتکب نشود.اگر شوهر به سفر طولانی‌مدت برود مثلاً شش ماه در منزل حضور ندارد. طبق مبنای دوم چنین چیزی منتفی است یعنی زمانی می‌تواند بگوید از خانه بیرون نرو که حضور او و نیاز او به بهره‌گیری جنسی مطرح باشد. در صورت دوم وقتی خروج از منزل حرمت ذاتی ندارد مفهومی ندارد که بگوییم شوهری که حضور ندارد می‌تواند همسرش را از اشتغال نهی کند. زمانی که این نهی ناممکن شد اشتغال در زمان نیز ناممکن نخواهد بود زیرا بازگشت اشتغال و عدم اشتغال در فقه متفرع بر حرمت خروج از منزل است و این تفریع است که کارساز است و باید از این زاویه مورد بحث قرار گیرد.

درماده1117 قانون مدنی چنین آمده است که «شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند»؛ یعنی برای این مساله سه شرط قرار داده است و گفته اگر این سه شرط محقق شد می‌تواند همسر خودش را منع کند:

۱- مخالف مصالح خانواده باشد؛ این قضیه مربوط به زن نیست و تمام خانواده را در بر می‌گیرد.

۲- مخالف حیثییات مرد باشد.

۳- مخالف حیثیات زن باشد.

تبصره‌ای که ذیل این ماده پیشنهاد شده این است که «شوهر در موارد ذیل در صورتی که مصداق صدمه وارد شدن نباشد نمی‌تواند مانع از اشتغال زن شود:

۱- اشتغال زن ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر شرط شده است یا عقدی مبنی بر آن وارد شده است

۲- زن قبل از ازدواج به کار برای غیر متعهد بوده و زمان تعهد تمام نشده باشد

۳- زن بعد از ازدواج با اذن شوهر به کار برای دیگری متعهد شده و مدت تعهد تمام نشده باشد.

در واقع لسان قانون لسان محدود کردن چنین اختیاراتی در راستای اشتغال بانوان است و اصل آن است که اشتغال برای بانوان حق است و مرد نیز علی الاطلاق نمی‌تواند او را از این حق محروم کند. در بعد فقهی نیز ما نظریه آیت‌الله سیستانی را ترجیح می‌دهیم که خروج زن از منزل شوهر علی الاطلاق حرام نیست بلکه محدود به مسائل منافات پیدا کردن با استمتاع مرد است که این مسائل فقهی مرز محدودی دارد و گسترده نیست. بنابراین نمی‌توان زن را از حق اشتغال محروم کرد.

منبع:http://ijtihadnet.ir

إِلاَّ أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِيقِنَا

لَهُمَا لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوِلاَيَتِكِ‏

 ای فاطمه! خدا محبت تو را در قلب ما قرا داد و ما را با مقام والای تو آشنا کرد، هر چقدر خدا را به خاطر این نعمتش شکر کنیم، باز هم کم است. محبت تو چیزی است که در دنیا و آخرت به کار ما می آید، می دانیم وقتی تو را دوست داشته باشیم، خدا هم ما را دوست دارد، زیرا قلبی که عشق تو در آن جای گرفته است، جلوه گاه لطف خداست.
ای فاطمه! از تو یک خواهش و تمنا داریم، به حال ما نگاه کن، ببین اگر ولایت تو را پذیرفته ایم، مارا به پیامبر و جانشین او ملحق کن تا به خود مژده دهیم که به سبب ولایت و دوستی تو پاک شده ایم.
در این جمله دقت بیشتری میکنم، آرزوی من این بود که به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم  و حضرت علی علیه سلام ملحق شوم، من باید ولایت فاطمه علیها سلام را بپذیرم و به مقام والای او ایمان بیاورم، باید او را تصدیق کنم. اگر من ادعا میکنم که ولایت او را پذیرفته ام باید به راه و مکتب او ایمان داشته باشم، باید او را اسوه و الگوی خود بدانم، در این صورت است که می توانم امید داشته باشم از شفاعت او بهره مند می شوم.
اگر زندگی من با زندگی فاطمه زهرا سلام الله علیها مناسبتی نداشته باشد، اگر رفتار و کردار من، رنگ و بوی آن حضرت را نداشته باشد، شاید دیگر این شرط شفاعت را مراعات نکرده ام!
بانوی من! من چقدر با راه و رسم تو آشنا هستم؟ باید بیشتر مطالعه کنم…

وقتی تو با علی علیه سلام ازدواج کردی و به خانه او رفتی، پیامبر به دیدن تو آمد، او کارهای بیرون خانه را به علی علیه سلام و کارهای داخل خانه را به تو سپرد.
آن روز تو بسیار خوشحال شدی، این سخن توست که تاریخ، آن را ثبت کرده است: فقط خدا میداند که من چقدر خوشحال شدم که کارهای داخل خانه را به من سپرد و مرا از انجام کارهایی که مربوط به مردان است، معاف داشت.

( تقاضی علیٌّ و فاطمةُ إلی رسول اللّه (ص) فی الخدمة، فقضی علی فاطمة بخدمة ما دون الباب و قضی علی علیٍّ بما خَلْفَه. فقالتْ فاطمة: فلا یعلم ما داخَلَنی من السُّرور إلاّ اللّه بإکفائی رسول اللّه ِ تحمُّل رقاب الرّجال؛) بحار الانوار ،جلد 43 ص 81
اکنون میخواهم چنین بگویم: تو از کار در خانه به اوج شادمانی رسیدی و هرگز دوست نداشتی کنار نامحرمان کار کنی،پس چرا بعضی از زنان جامعه ما این قدر اشتیاق به کار بیرون از خانه دارند؟
تو گفتی که وقتی زن در خانه اش باشد، بیش از همه جا به خدا نزدیک است، تو گفتی که بهترین چیز برای زن این است که مردان نامحرم او را نبینند و او نیز نامحرمان را نبیند،1 پس چرا گروهی از زنان، این قدر شوق دارندکه بیرون از خانه بروند و دیده شوند؟
آنان خیال می کنند پیرو تو می باشند ولی برای بیشتر دیده شدن، مسابقه میگذارند، این چه خیال باطلی است که آنان به کجا می روند؟ شاید به جایی برسند، اما به خدا و فطرت خویش نمی رسند، زنانی را دیده ام که به ثروت و شهرت رسیده اندولی حسرت یک لحظه مادر بودن، آنان را افسرده کرده است.
نمی گویم زن فقط در گوشه خانه باشد، بلکه میگویم حضور زن با عشوه گری و دلبری همراه نباشد. یک زن بهتر از هر کس می تواند تشخیص بدهد که با رفتارش، نگاه و دل مردی نامحرم را به سوی خود جذب میکند یا نه.
سخن من به معنای مخالفت با شغل های ضروری زنان نیست، جامعه نیاز به پزشک زن و پرستار زن و مغلم زن و …. دارد. سخن من، یک هشدار است و سست شدن کانون خانواده را فریاد میزند!
حجاب و عفاف فقط به حفظ ظاهر نیست، ممکن است زنی در اوج حجاب ظاهری باشد، اما با رفتار و گفتارش، دل های مردان نامحرم را به سوی خود بکشاند و دلربایی کند، چنین زنی هرگز شیعه واقعی تو نیست!
غرب با کشاندن زن در اجتماع و محیط کار، نه تنها جامعه خود را به فساد کشاند . شغلی برای بانوان ایجاد نکرد، بلکه مهمترین و مقدس ترین شغل زنان را از انان گرفت، شغل اصلی زنان، تربیت انسان است که از تربیت نهال بالاتر است، تربیت انسان مهم تر از هر کار دیگری است.

ما راهی را پیمودیم که غرب رفته بودو از آن، پشیمان بود، ما صدای پشیمانی غرب را نشنیدیم.. امروز آمار طلاق در جامعه ما بیداد می کند، امروزه در بعضی از استان های ایران، یک سوم ازدواج ها به طلاق منجر می رسد!
از وقتی که ادعای پیروی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را نمودیم، ولی کمتر از روش و منش آن حضرت سخن گفتیم، جامعه ما دچار آسیب های جدی شد.
از وقتی که کار زنان خانه دار را کم ارزش جلوه دادیم، دختران ما را به سمت شغل های غیر ضروری روآوردند، سن اردواج بالا رفت و آمار طلاق سال به سال زیاد وزیادتر شد و بنیان خانواده رو به سستی گرایید و …
فقط آن زنی پیرو واقعی حضرت فاطمه علیها سلام است که حفظ کانون خانواده را اساسی ترین وظیفه خود بداند و دلش مشتاق خانواده باشد و به خانواده اصالت دهد.

بانوی من! من چقدر با راه ورسم تو آشنا هستم؟ باید سبک زندگی تو را بیشتر فرا بگیرم، اگر بخواهم از شفاعت تو بهره مند شوم باید راه تو را بپیمایم.

برگرفته از کتاب زیارت مهتاب، دکتر مهدی خدامیان آرانی، انتشارات عطر عطرت،خلاصه صفحات 62-54

پی نوشت:

1-  اين سخن حضرت زهرا(س) بهترين الگو براى دنياى امروز است و چند كاركرد اساسى دارد:
الف) تأمين سلامت و بهداشت معنوى جامعه.
ب) رشد و استقلال و خودكفايى جامعه زنان.
زيرا اگر قرار باشد زن را مردان نامحرم نبينند، لازمه‏ اش اين است كه آنان داراى خودكفايى علمى در امور لازم خود مانند پزشكى باشند و اين بهترين عامل رشد جامعه زنان است. پس دور بودن از نامحرم به معناى گوشه‏ نشينى نيست، بلكه فعاليت و تلاش علمى و عملى و رسيدن به خودكفايى است.